Εισαγωγή
Οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος αποτελούν συχνή παθολογική οντότητα στη γενική χειρουργική. Ορίζονται ως η πρόπτωση ενδοκοιλιακού περιεχομένου (σπλάχνων ή προπεριτοναϊκού λίπους) μέσω ενός ελλείμματος ή αδυναμίας του μυοαπονευρωτικού συστήματος του κοιλιακού τοιχώματος. Οι συνηθέστερες μορφές περιλαμβάνουν τις ομφαλοκήλες, τις επιγαστρικές, τις βουβωνοκήλες, καθώς και τις μετεγχειρητικές κήλες που εμφανίζονται μετά από προηγούμενες χειρουργικές τομές.
Η ανάπτυξη των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών έχει βελτιώσει σημαντικά την αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων, μειώνοντας τον μετεγχειρητικό πόνο, το χρόνο νοσηλείας και τα ποσοστά επιπλοκών. Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνική IPOM Plus (Intraperitoneal Onlay Mesh Plus) θεωρείται σήμερα μία από τις πιο αξιόπιστες και διαδεδομένες προσεγγίσεις.
Τι είναι η τεχνική IPOM Plus;
Η IPOM Plus είναι μια λαπαροσκοπική τεχνική αποκατάστασης κηλών που συνδυάζει δύο βασικές αρχές:
- Πρωτογενής σύγκλειση του χάσματος: Το κηλικό έλλειμμα συρράπτεται ενδοσκοπικά με ειδικά ράμματα, ώστε να αποκατασταθεί η συνέχεια του κοιλιακού τοιχώματος.
- Ενίσχυση με ενδοπεριτοναϊκό πλέγμα (mesh): Ένα ειδικό composite πλέγμα, με αντικολλητική επικάλυψη στην πλευρά που βλέπει τα σπλάχνα, τοποθετείται ενδοπεριτοναϊκά με ευρύ overlap (≥ 5 εκ. πέραν του χάσματος) και σταθεροποιείται με ράμματα ή απορροφήσιμα clips/tackers.
Αυτή η διπλή στρατηγική — σύγκλειση + ενίσχυση — προσφέρει:
- καλύτερη μηχανική αντοχή,
- αποκατάσταση της φυσιολογικής ανατομίας του κοιλιακού τοιχώματος,
- μείωση του bulging του πλέγματος,
- μικρότερα ποσοστά υποτροπής σε σύγκριση με την κλασική IPOM χωρίς σύγκλειση του χάσματος.
Μελέτες και μετα-αναλύσεις έχουν δείξει ότι η IPOM Plus συνδέεται με σημαντικά χαμηλότερη πιθανότητα επανεμφάνισης κήλης και σερώματος, διατηρώντας παράλληλα όλα τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής.
Τεχνικές λεπτομέρειες της λαπαροσκοπικής IPOM Plus
Η εκτέλεση της επέμβασης απαιτεί εξειδίκευση στη λαπαροσκοπική χειρουργική και ακολουθεί συγκεκριμένα βήματα:
- Τοποθέτηση των trocars: Γίνεται σε θέσεις που επιτρέπουν καλή γωνία εργασίας και αποφυγή του ίδιου του χάσματος. Συνήθως 3–4 trocars.
- Αναγνώριση και παρασκευή του κηλικού σάκου: Ο σάκος αποκολλάται προσεκτικά από τα ενδοκοιλιακά σπλάχνα με διαθερμία ή υπερηχοτόμο, αποφεύγοντας τραυματισμούς.
- Σύγκλειση του χάσματος: Χρησιμοποιούνται μη απορροφήσιμα ή βραδέως απορροφήσιμα ράμματα (π.χ. V-Loc, Prolene), τα οποία τοποθετούνται διαδερμικά ή ενδοσκοπικά. Η σύγκλειση μειώνει την «νεκρή κοιλότητα» και ενισχύει την ανατομία.
- Τοποθέτηση πλέγματος: Επιλέγεται composite mesh με αντικολλητική επιφάνεια προς τα σπλάχνα. Το μέγεθος πρέπει να εξασφαλίζει τουλάχιστον 5 εκ. επικάλυψη πέραν των ορίων του χάσματος.
- Σταθεροποίηση πλέγματος: Γίνεται με ράμματα (π.χ. σε τεχνική “double crown”) και απορροφήσιμα tackers, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα μετακίνησης ή αναδίπλωσης του πλέγματος.
Η σωστή τεχνική εκτέλεση είναι κρίσιμη για την αποφυγή επιπλοκών όπως χρόνιος πόνος, αιμορραγία, εντερικές κακώσεις ή λοίμωξη.
Ο ρόλος των πλεγμάτων στην IPOM Plus
Η επιτυχία της τεχνικής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πλέγμα που θα χρησιμοποιηθεί. Τα σύγχρονα συνθετικά πλέγματα έχουν σχεδιαστεί ώστε:
- να προσφέρουν υψηλή αντοχή και στήριξη του κοιλιακού τοιχώματος,
- να ενσωματώνονται ομαλά στους ιστούς,
- να διαθέτουν αντικολλητική επικάλυψη (barrier coating) για να μειώνονται οι συμφύσεις με τα σπλάχνα.
Συνήθως χρησιμοποιούνται composite meshes, με μία επιφάνεια που ευνοεί την ενσωμάτωση στο κοιλιακό τοίχωμα και μία ειδικά επεξεργασμένη επιφάνεια που μειώνει τις ενδοκοιλιακές προσκολλήσεις.
Η σωστή επιλογή πλέγματος (κατάλληλο μέγεθος, επικάλυψη ≥5 εκ. πέραν του χάσματος, ασφαλής σταθεροποίηση με ράμματα ή ειδικά clips) είναι κρίσιμη για την πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών.
Πλεονεκτήματα της Τεχνικής
- Μειωμένα ποσοστά υποτροπής
- Καλύτερη λειτουργικότητα κοιλιακού τοιχώματος
- Αισθητικά βελτιωμένο αποτέλεσμα
- Ταχεία ανάρρωση και μικρή νοσηλεία
Σε ποιους ασθενείς εφαρμόζεται;
- Μετεγχειρητικές κήλες
- Ομφαλοκήλες και επιγαστρικές κήλες
- Υποτροπιάζουσες κήλες μετά από προηγούμενες ανοικτές επεμβάσεις αποκατάστασης κηλών
- Ασθενείς που επιθυμούν ταχεία επάνοδο στις δραστηριότητες
Μετεγχειρητική πορεία
- Νοσηλεία: συνήθως <24 ώρες.
- Αποκατάσταση: επιστροφή σε ελαφριές δραστηριότητες εντός λίγων ημερών.
- Πλήρης ανάρρωση: 2–4 εβδομάδες.
Μελέτες δείχνουν ότι η IPOM Plus έχει μικρότερα ποσοστά σερώματος, χρόνιου πόνου και bulging σε σχέση με άλλες τεχνικές.
Συμπέρασμα
Η IPOM Plus αποτελεί σήμερα τον «χρυσό κανόνα» για τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση κηλών του κοιλιακού τοιχώματος. Ο συνδυασμός πρωτογενούς σύγκλεισης και σύγχρονων πλεγμάτων οδηγεί σε χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής, καλύτερη λειτουργικότητα και ανώτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
Βιβλιογραφία (PubMed)
- Huang C, et al. Comparison of IPOM plus and IPOM techniques for ventral hernia repair: A meta-analysis. Int J Surg. 2024;110:107129. [PubMed PMID: 38319440]
- Basukala S, et al. Comparative Study of IPOM and IPOM Plus for Ventral Hernia Repair. Cureus.2022;14(7):e26606. [PMC9422290]
- Rasador R, et al. IPOM-Plus versus other minimally invasive techniques: a systematic review and meta-analysis. Hernia. 2025. [PubMed PMID: 39548010]
- Chelala E, et al. IPOM Plus: A Viable Approach for Incisional-Ventral Hernia Repair. Ann Laparosc Endosc Surg. 2025. [PMC12213473]
- Hellinger M, et al. LIPOM trial: Prospective evaluation of standardized laparoscopic IPOM plus repair. Front Surg. 2025. [PMC12003010]
