Καρκίνος του μαστού
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως, αν και μπορεί να εμφανιστεί και σε άνδρες. Προκαλείται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη κακοήθων κυττάρων στους ιστούς του μαστού, συνήθως στα μαστικά λόβια ή στους γαλακτοφόρους πόρους. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την ηλικία, οικογενειακό ιστορικό, γενετικές μεταλλάξεις (π.χ. BRCA1, BRCA2), ορμονικές επιδράσεις και τον τρόπο ζωής.
Συμπτώματα
– Ψηλαφητός όγκος ή πάχυνση στον μαστό ή στην μασχαλιαία χώρα.
– Αλλαγές στο σχήμα ή το μέγεθος του μαστού.
– Έκκριμα από την θηλή (ειδικά εάν είναι αιματηρό).
– Αλλαγές στο δέρμα του μαστού, όπως ρυτίδωση, ερυθρότητα (φλοιός πορτοκαλιού).
– Πόνος ή δυσφορία στον μαστό (σπάνια ως πρώτο σύμπτωμα).
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, τον τύπο του καρκίνου και την κατάσταση του ασθενούς. Οι κύριες μέθοδοι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:
- Χειρουργική Επέμβαση:
– Μαστεκτομή: Αφαίρεση ολόκληρου του μαστού (συνήθως σε προχωρημένα στάδια ή μεγάλες βλάβες).
– Ογκεκτομή : Αφαίρεση μόνο της βλάβης σε υγιή όρια.
– Εκτομή των μασχαλιαίων λεμφαδένων ή του λεμφαδένα φρουρού: Για τοπικό έλεγχο της νόσου και σταδιοποίηση.
- Ακτινοθεραπεία:
– Χρησιμοποιείται μετά τη χειρουργική για να καταστραφούν τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.
- Χημειοθεραπεία:
– Χρησιμοποιείται πριν ή μετά το χειρουργείο για να μειωθεί η βλάβη ή σε μεταστατική νόσο.
- Ορμονική Θεραπεία:
– Για καρκίνους ορμονοεξαρτώμενους (π.χ. θεραπεία με ταμοξιφαίνη ή αναστολείς αρωματάσης).
- Βιολογική Θεραπεία (Targeted Therapy):
– Για καρκίνους με συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις (π.χ. HER2 θετικοί καρκίνοι).
- Ανοσοθεραπεία:
– Χρησιμοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις ως στοχευμένη θεραπεία κατά του καρκίνου.
Πρόγνωση
Η πρόγνωση εξαρτάται από το στάδιο της νόσου κατά τη διάγνωση. Στα πρώιμα στάδια, τα ποσοστά επιβίωσης είναι πολύ υψηλά (πάνω από 90% σε 5 χρόνια). Η τακτική εξέταση , οι μαστογραφία και η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμες για την επιτυχή αντιμετώπιση.
Ινοαδενώματα του μαστού
Τα ινοαδενώματα του μαστού είναι καλοήθεις όγκοι που αποτελούνται από ινώδες και αδενικό στοιχείο. Είναι οι πιο συχνοί καλοήθεις όγκοι του μαστού και εμφανίζονται κυρίως σε γυναίκες ηλικίας 15-35 ετών. Τα ινοαδενώματα είναι συνήθως συμπαγή και ευκίνητα κατά την ψηλάφηση. Δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνου του μαστού και συνήθως δεν προκαλούν πόνο, εκτός αν είναι μεγάλα και πιέζουν τους γύρω ιστούς.
Συμπτώματα
– Μικρός, συμπαγής και ευκίνητος όγκος στον μαστό.
– Ανώδυνος: Συνήθως δεν προκαλεί πόνο, εκτός αν είναι μεγάλος.
– Μπορεί να αυξηθεί σε μέγεθος κατά την εγκυμοσύνη ή την εμμηνόπαυση λόγω ορμονικών αλλαγών.
Αιτίες
Η ακριβής αιτία της δημιουργίας των ινοαδενωμάτων δεν είναι γνωστή, αλλά πιστεύεται ότι σχετίζονται με:
– Ορμονικές αλλαγές: Ειδικά με τα οιστρογόνα.
– Γενετική προδιάθεση: Οικογενειακό ιστορικό ινοαδενωμάτων.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε:
– Κλινική εξέταση: Ατομικό αναμνηστικό και φυσική εξέταση.
– Μαστογραφία
– Υπερηχογράφημα.
– Βιοψία: Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης όταν χρειάζεται.
Αντιμετώπιση
Τα ινοαδενώματα συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία εκτός αν προκαλούν ενόχληση ή ανησυχία. Οι κύριες μέθοδοι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:
1. Παρακολούθηση: Τακτικοί έλεγχοι με μαστογραφία ή υπερηχογράφημα για παρακολούθηση της εξέλιξης και αποφυγή ορμονικών θεραπειών που μπορεί να προκαλέσουν αύξηση του μεγέθους τους.
2. Χειρουργική εκτομή όταν κρίνεται απαραίτητη είτε λόγω απότομης αύξησης του μεγέθους τους είτε λόγω αλλοίωσης των απεικονιστικών τους χαρακτηριστικών.
Πρόγνωση
Η πρόγνωση είναι εξαιρετικά καλή, καθώς τα ινοαδενώματα είναι καλοήθη και δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνου του μαστού.
Πρόληψη
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μέθοδοι πρόληψης για τα ινοαδενώματα, αλλά η τακτική αυτοεξέταση και η επίσκεψη στον γιατρό σε περίπτωση ύποπτων όγκων μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Κύστες του μαστού
Οι κύστες του μαστού είναι καλοήθεις βλάβες που εμφανίζονται στον μαστό και περιέχουν υγρό. Είναι συχνές σε γυναίκες ηλικίας 35-50 ετών και συνήθως σχετίζονται με ορμονικές αλλαγές. Οι κύστες μπορεί να είναι μικρές ή μεγάλες, μονήρεις ή πολλαπλές, και μπορεί να προκαλούν ενόχληση ή πόνο, ειδικά πριν από την έμμηνο ρήση.
Συμπτώματα
– Μικρός, στρογγυλός όγκος στον μαστό, συνήθως ανώδυνος.
– Ευκίνητες: Οι κύστες κινούνται εύκολα με την ψηλάφηση.
– Πόνος ή δυσφορία, ειδικά πριν από την έμμηνο ρήση.
– Αλλαγές στο μέγεθος: Οι κύστες μπορεί να αυξηθούν ή να μειωθούν σε μέγεθος κατά τη διάρκεια του κύκλου.
Αιτίες
– Ορμονικές αλλαγές: Οι κύστες σχετίζονται με τις ορμονικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του κύκλου.
– Γενετική προδιάθεση: Οικογενειακό ιστορικό κύστεων του μαστού.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε:
– Κλινική εξέταση: Ατομικό αναμνηστικό και φυσική εξέταση
– Υπερηχογράφημα
– Μαστογραφία
Αντιμετώπιση
Οι κύστες του μαστού συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία εκτός αν προκαλούν ενόχληση ή αποκτών ύποπτα χαρακτηριστικά. Οι κύριες μέθοδοι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:
1. Παρακολούθηση:
-Τακτικοί έλεγχοι με υπερηχογράφημα για παρακολούθηση της εξέλιξης τους.
-Αλλαγές στον τρόπο ζωής: Αποφυγή καφεΐνης και άλλων ουσιών που μπορεί να προκαλέσουν αύξηση του μεγέθους τους.
2. Αφαίρεση του υγρού (για μεγάλες ή επώδυνες κύστες): Η διαδικασία είναι γρήγορη και συνήθως ανώδυνη.
3. Χειρουργική εκτομή όταν κρίνεται απαραίτητη από τον εξειδικευμένο χειρουργό.
Πρόγνωση
Η πρόγνωση είναι εξαιρετικά καλή, καθώς οι κύστες του μαστού είναι καλοήθεις και συνήθως δεν επανεμφανίζονται μετά την απομάκρυνση του υγρού. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν νέες κύστες σε άλλες περιοχές του μαστού.
Πρόληψη
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μέθοδοι πρόληψης για τις κύστες του μαστού, αλλά η τακτική αυτοεξέταση και η επίσκεψη στον γιατρό σε περίπτωση ύποπτων όγκων μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Αποτιτανώσεις του μαστού
Οι αποτιτανώσεις ή μικροασβεστώσεις του μαστού είναι μικρές εναποθέσεις αλάτων ασβεστίου στους ιστούς του μαστού, οι οποίες εντοπίζονται συνήθως κατά τη διάρκεια της μαστογραφίας. Εμφανίζονται ως μικρές λευκές κηλίδες ή στίγματα στη μαστογραφία και έχουν μέγεθος συνήθως μικρότερο από 1 χιλιοστό. Δεν προκαλούν συμπτώματα και δεν είναι ψηλαφητές, γεγονός που τις καθιστά αντιληπτές μόνο μέσω απεικονιστικών μεθόδων.
Κατηγορίες και Σημασία
Οι μικροασβεστώσεις μπορούν να είναι καλοήθεις ή ύποπτες. Οι καλοήθεις συνδέονται με φυσιολογικές διεργασίες, όπως η σκληρυντική αδένωση, ινοκυστική μαστοπάθεια ή προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να αποτελούν πρώιμο σημάδι καρκίνου του μαστού, ειδικά αν εμφανίζονται σε συρρέουσες ομάδες, έχουν ανώμαλο σχήμα ή παρουσιάζουν αύξηση σε αριθμό σε σύγκριση με προηγούμενες μαστογραφίες.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση των μικροασβεστώσεων εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά τους:
1. Παρακολούθηση: Αν οι μικροασβεστώσεις χαρακτηρίζονται ως καλοήθεις, συνιστάται παρακολούθηση με επαναλαμβανόμενες μαστογραφίες.
2. Βιοψία: Αν υπάρχει υποψία κακοήθειας, πραγματοποιείται βιοψία. Αυτή μπορεί να γίνει με στερεοτακτική βιοψία (ελάχιστα επεμβατική μέθοδος) ή χειρουργική βιοψία με τη χρήση συρμάτινου οδηγού για τον ακριβή εντοπισμό της περιοχής.
3. Χειρουργική Επέμβαση: Αν διαπιστωθεί κακοήθεια, όπως ductal carcinoma in situ (DCIS), ακολουθεί χειρουργική αφαίρεση της περιοχής και ενδεχομένως συμπληρωματικές θεραπείες (π.χ. ακτινοθεραπεία) .
Συνολικά, οι μικροασβεστώσεις δεν πρέπει να προκαλούν πανικό, καθώς οι περισσότερες είναι καλοήθεις. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση είναι κρίσιμες για την αποφυγή σοβαρότερων προβλημάτων .
Προκαρκινικές βλάβες του μαστού
Οι προκαρκινικές βλάβες του μαστού είναι αλλοιώσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Αυτές οι βλάβες δεν είναι καρκινικές, αλλά μπορούν να εξελιχθούν σε καρκίνο εάν δεν αντιμετωπιστούν. Οι πιο συχνές προκαρκινικές βλάβες περιλαμβάνουν:
1. Άτυπη Πορογενή Υπερπλασία (ADH):
– Αυξημένος αριθμός ανώμαλων κυττάρων στους γαλακτικούς πόρους.
– Συνδέεται με μέτριο αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του μαστού.
2. Άτυπη Λοβιακή Υπερπλασία (ALH):
– Ανώμαλα κύτταρα που αναπτύσσονται στα λόβια.
– Επίσης αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
3. Λοβιακό Καρκίνωμα in Situ (LCIA):
– Παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη κακοήθειας.
– Μπορεί να είναι πολυστιακό ή αμφοτερόπλευρο.
4. Επίπεδη Επιθηλιακή Ατυπία (Flat Epithelial Atypia, FEA):
– Μια βλάβη που μπορεί να προηγηθεί της ADH ή ALH.
Διάγνωση
– Βιοψία: Η κύρια μέθοδος διάγνωσης.
– Μαστογραφία ή υπερηχογράφημα: Για την απεικόνιση της βλάβης.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τον τύπο της βλάβης και τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου:
1. Χειρουργική αφαίρεση:
– Αν η βλάβη είναι υψηλού κινδύνου (π.χ. ADH, ALH), πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά.
2. Παρακολούθηση:
– Τακτικές μαστογραφίες και κλινική εξέταση για την παρακολούθηση των βλαβών χαμηλότερου κινδύνου.
3. Φαρμακευτική αγωγή:
– Ταμοξιφαίνη ή αναστολείς αρωματάσης (π.χ. αναστροζόλη) για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου σε γυναίκες με υψηλό κίνδυνο.
4. Προληπτική μαστεκτομή (σε σπάνιες περιπτώσεις):
– Για γυναίκες με πολύ υψηλό κίνδυνο (π.χ. ιστορικό οικογένειας ή γενετικές μεταλλάξεις όπως BRCA1/BRCA2).
Οι προκαρκινικές βλάβες δεν είναι καρκίνος, αλλά απαιτούν προσοχή και τακτική παρακολούθηση. Η πρόωρη ανίχνευση και η κατάλληλη αντιμετώπιση μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Συμβουλευτείτε πάντα έναν τον εξειδικευμένο ιατρό για εξατομικευμένη αξιολόγηση και θεραπεία.
Ενδοπορικό θήλωμα του μαστού
Το ενδοπορικό θήλωμα του μαστού είναι ένας καλοήθης (μη καρκινικός) όγκος που αναπτύσσεται μέσα στους γαλακτικούς πόρους του μαστού. Είναι μια συχνή αιτία αιματηρής ή διαυγούς εκκρίσεως από την θηλή και μπορεί να συνοδεύεται από πόνο ή ενόχληση. Τα ενδοπορικά θηλώματα εμφανίζονται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας 30-50 ετών.
Χαρακτηριστικά ενδοπορικού θηλώματος
– Έκκριμα από την θηλή: Συχνά αιματηρό ή διαυγές.
– Πόνος ή ενόχληση: Μπορεί να υπάρχει, ειδικά αν το θήλωμα προκαλεί φλεγμονή ή πίεση στους γαλακτικούς πόρους.
– Μικρός όγκος: Μπορεί να γίνει αισθητός κατά την ψηλάφηση, αλλά δεν είναι πάντα εύκολα ανιχνεύσιμος.
Διάγνωση
1. Φυσική εξέταση: Ο ιατρός ελέγχει τον μαστό και το έκκριμα της θηλή.
2. Απεικονιστικές εξετάσεις:
– Μαστογραφία: Για την απεικόνιση του μαστού.
– Υπερηχογραφία: Για την ανίχνευση του θηλώματος.
– Γαλακτογραφία: Ειδική απεικόνιση των γαλακτικών πόρων.
3. Βιοψία: Για να επιβεβαιωθεί ότι το θήλωμα είναι καλοήθες.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα και το μέγεθος του θηλώματος:
1. Χειρουργική αφαίρεση:
– Αν το θήλωμα προκαλεί έντονα συμπτώματα (π.χ. πόνο, έκκριμα) ή υπάρχει ανησυχία για καρκίνο, μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά.
– Η διαδικασία είναι συνήθως απλή και δεν απαιτεί παραμονή στο νοσοκομείο.
2. Παρακολούθηση:
– Αν το θήλωμα είναι μικρό και δεν προκαλεί συμπτώματα, μπορεί να παρακολουθείται χωρίς άμεση θεραπεία.
3. Φαρμακευτική αγωγή:
– Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τη διαχείριση του πόνου ή της φλεγμονής.
Τα ενδοπορικά θηλώματα είναι καλοήθη, αλλά τα συμπτώματά τους μπορεί να μοιάζουν με αυτά του καρκίνου του μαστού. Επομένως, είναι σημαντικό να γίνεται τακτική παρακολούθηση και να συμβουλεύεστε πάντα έναν ιατρό για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία. Η πρόωρη ανίχνευση είναι κρίσιμη για την αποφυγή επιπλοκών.